نقشه جامع علمی کشور

اســتخراج اولویت‌های علم و فناوری کشــور در ســند حاضر حاصل ترکیب رویکردهای مزیت محور، نیازمحور، مرزشــکن و آینده‌نگر اســت. بر این اساس و به منظور تحقق اولویت‌ها، نوع پشتیبانی از آنها بسته به وضع موجود علوم و فناوری‌های مرتبط و نوع توســعه کمی، تحــول و ارتقای کیفی موردنظر در طیف وســیعی از پشتیبانی‌های فکری، مالی، قانونی، منابع انســانی و مدیریتــی متغیر خواهــد بود. برخــی رویکردهای پشتیبانی از اولویت‌های علم و فناوری عبارتند از:

– هدایت ســرمایه‌گذاری‌ها از طریق برنامه‌های پنج‌ســاله و بودجه‌های سالیانه، ردیف‌ها و تسهیلات مالی متمرکز،

– هدایــت نظام آموزش برای تأمین و جذب نیروهای نخبه و متخصص موردنیاز در حوزه‌های اولویت‌دار،

– اصــلاح و ایجاد ســاختارها و فرایندها، تنظیــم و تدوین و تصویب سیاست‌ها و ضوابط تشویقی خاص برای رشد سریع (میان‌بر) در حوزه‌های اولویت‌دار.

از آنجــا که حصول اطمینان از رشــد و شــکوفایی در برخی از اولویت‌ها نیازمند توجه، هدایت و پشــتیبانی در ســطوح کلان مدیریتی کشور است و در برخی دیگر رشد و توسعه با پشتیبانى مدیریت‌های میانی و تخصیص غیرمتمرکز منابع حاصل خواهدشد، اولویت‌ها به ترتیب در سه سطح الف ، ب و ج  تنظیم شده‌اند. این دسته‌بندی ناظر بر نحوه و میزان تخصیص منابع، اعم از مالی و انسانی و توجه مدیران و مسئولان است.

اولویت‌های الف:

 فناورى هوافضا – فناورى اطلاعات و ارتباطات – فناوری هسته‌اى – فناورى‌هاى نانو و میکرو – فناورى‌هاى نفت و گاز – فناورى زیستی – فناورى‌هاى زیست‌محیطى – فناورى‌هاى نرم و فرهنگى.

ماده چگال – سلول‌های بنیادی و پزشــکی مولکولــی – گیاهــان دارویی – بازیافــت و تبدیل انرژی – انرژی‌های نو و تجدیدپذیر -رمزنگاری و کدگذاری – علوم شناختی و رفتاری.

مطالعات قرآن و حدیــث – کلام اســلامى – فقــه تخصصــی – اقتصــاد، جامعه شناسى، علوم سیاسى، حقوق، روانشناسى، علوم تربیتی و مدیریت مبتنى بر مبانى اسلامى  – فلسفه‌های مضاف متکی بر حکمت اســلامی – فلسفه ولایت و امامت – اخلاق کاربردى  و حرفه‌اى اسلامى – سیاستگذارى و مدیریت علم، فناورى و فرهنگ – زبان فارسى در مقام زبان علم.

سیاســت‌گذارى و اقتصــاد ســلامت – دانش پیشگیرى و ارتقاى سلامت با تأکید بر بیمارى‌هاى داراى بار بالا و معضلات بومى – الگوهاى شیوه زندگى سالم منطبق با آموزه‌هاى اسلامى – استفاده از الگوهاى تغذیه بومى.

حکمت و فلســفه هنر – هنرهای اســلامی ایرانی – هنرهای مرتبط با انقلاب اســلامی و دفاع مقدس – اقتصاد هنر – فیلم و سینما – رسانه‌هاى مجازى با تأکید بر پویانمایی و بازی‌هاى رایانه‌ای – معماری و شهرسازى اسلامی ایرانی – موسیقى سنتى و بومى ایران – ادبیات، شعر و داستان نویسى – طراحی هنرى ایرانی اسلامی، لباس و فرش ایرانی.

اولویت‌های ب:

لیزر – فوتونیک – زیست حسگرها – حسگرهاى شیمیایى – مکاترونیک – خودکارسازی و روباتیک – نیمه‌رساناها – کشتى‌ســازى – مواد نوترکیب – بسپارها (پلیمرها) – حفظ و احیاى ذخایر ژنی – اکتشاف و استخراج مواد معدنى – پیشبینى و مقابله با زلزله و سیل – پدافند غیرعامل.

ژئوفیزیک- ایمنی زیســتی – بیــو انفورماتیک – اپتیــک – فیزیک انرژیهــای بالا و ذرات بنیادی – محاســبات و پردازش اطلاعــات کوانتومی – نجوم و کیهان شناســی – فیزیــک اتمی و شــتاب دهنده‌ها – علوم ژنی – محاسبات نرم و سیستم‌های فازی – توپولوژی.

اخلاق اسلامى و مطالعات بین رشته‌اى آن – الهیات – عرفان اسلامى – فلسفه – غرب شناسى انتقادى – کارآفرینى و مهارت افزایى – تاریخ اســلام و ایران و انقلاب اســلامى – مطالعات زنان و خانواده مبتنى بر مبانى اســلامى – تاریخ علم (با رویکرد تاریخ اسلام و ایران) – جغرافیای سیاسی.

داروهاى جدید و نوترکیب – مدیریت اطلاعات و دانش سلامت – طب سنتى – تجهیزات پزشکى – سلولى و مولکولى – ژن درمانى – فراورده‌هاى زیستی – فناورى تغذیه .

مطالعات انتقادی هنر مــدرن – مطالعات تطبیقی حوزه‌های هنر – هنرهاى سنتى و صنایع دستى – خوش‌نویسى – هنرهاى نمایشى – مباحث میان رشته‌اى هنر و شاخه‌هاى علوم با تأکید بر نگاه اسلامى.

اولویت‌های ج:

اپتوالکترونیک – کاتالیســت‌ها – مهندســى پزشــکى – آلیاژهاى فلزى – مواد مغناطیســى – سازه‌هاى دریایى – حمل و نقل ریلى – ایمنى حمل و نقل – ترافیک و شهرسازى – مصالح ساختمانى سبک و مقاوم – احیای مراتع و جنگل‌ها و بهره‌برداری از آنها – فناورى‌هاى بومى.

جبــر و ریاضیات غیرخطی – ریاضیــات گسســته و ترکیباتــی – آنالیــز تابعی و همســاز – سیســتم‌های دینامیکــی و احتمال – کنترل و بهینه‌ســازی – زیســت ریاضی – پلاســما – بیوفیزیک – فیزیک سیستم‌های پیچیده – بیوشیمی – شیمی سبز – مواد سیلیکونی – تکتونیک و زمین‌شناســی مهندســی – فراوری و استحصال و تلخیص مــواد آلی و معدنی – مخاطرات زیســت‌محیطــی – تغییرات اقلیمی – اقیانوس شناســی و علوم دریایی – تنش‌های زیستی و غیرزیســتی – تولید ارقام و گونه‌های مناسب با بهره‌برداری از تنــوع زیســتی – بهینه‌ســازی الگوی کشــت منطقه‌ای – جامعه‌شناسی زیستی.

علوم میان‌رشــته‌اى بین علوم پایه با علوم بالینی – مقابله با انواع اعتیاد – ایمنى غذایى – امنیت غذایى.