یادداشت دکتر رزمی نیا رئیس پارک علم و فناوری خلیج فارس به مناسبت هفته پژوهش و فناوری:
فیلسوفان، از زوایای گوناگون انسان را تعریف کردهاند. یکی او را حیوان ناطق میداند، دیگری او را ناطق حیوان میخواند. حیوان سیاسی، موجود اندیشهگر، موجود اجتماعی، موجود هنروَرز، همگی اوصافی است که بر وجهی از وجوه آدمی تأکید دارد. به گمان بنده یکی از خصال عمده بشر، توان توسعه ظرفیت ذاتی خویش بر مبنای پژوهیدن و جستجو کردن است. به عبارت روشنتر، یک وجه ممیز انسان و غیرانسان، در استعداد جستجو کردن است. در واقع، نسخه نوزادی بشر در قیاس با نوزادان دیگر حیوانات، محدودیتها و ضعفهای عمدهای دارد که انسان به میزان تلاشاش برای رفع آن محدودیتها وتوسعه ظرفیتهای پایه خود میتواند انسانتر شود. یک اسب از بدو تولد اسب است ولی فرزند آدم، بر اساس گسترش مرزهای وجودی خویش است که عیار انسان بودناش را روشن میکند. آدمی که در بدو تولدش ضعیف آفریده شده (و خلق الانسان ضعیفا- آیه ۲۸ سوره نساء) با مجهز شدن به جهازی به نام عقل میتواند ضعفهایاش را رفع کند و مرزهای وجودیاش را گسترش دهد. در واقع، انسان ضعیف آفریده شد تا به دست خود، قوی شود و این معنای فلاح است. ابزار این توسعه با چراغ جادوی عقل را پژوهیدن مینامیم. پژوهش یا جستجوی علمی برای گسترش تواناییها و بازتر کردن افق دید انسان امری است که بار دیگر این نوع مخلوق را در مرکز آفرینش قرار میدهد و بهحق شایسته عنوان خلیفهاللهی میکند.
انسانی که بر پایه ابزار قدرتمند پژوهش، در حال خلق پساانسان در طلیعه دهه پیش روست بهطوریکه ظرفیت هوش بیولوژیک خود را بر مبنای فناوریهای نوین، به هزاران برابر افزایش میدهد بهراستی نماد اولواالبابی است که با فانوس عقل بر جاده پژوهش گام مینهد و در پی شناخت هرچه بیشتر آسمانها و زمین و شب و روز است (ان فی خلقالسموات و الارض و اختلاف اللیل النهار لآیات لاولیالباب- سوره آل عمران ایه ۱۹۰). پس پژوهش، تلاش آدمی است برای زوایای پنهان کیهان و احیاناً بهرهبرداری از آن شناخت برای توسعه ظرفیتهایاش.
بنابراین، روش زندگی راستین که همانا زیست موحدانه است هیچ مسیری جز پژوهش و اندیشه ندارد. آنگاه که خداوند مقام یقین ابراهیم را با نگریستن به کُنه ملکوت آسمانها و زمین بالا میبرد (و کذلک نری إبراهیم ملکوت السموات و الأرض و لیکون من الموقنین- سوره انعام آیه ۷۵) این خود گواه اهمیت پژوهش راستین در ارتقاء مقام آدمی است که میگوید با جستجو و پژوهیدن در کیهان است که انسان به مقام یقین نائل میآید و پس از آن، رستگاری از راه میرسد. رستگاری از کدام نوع؟ از آن نوعی که علاوه بر خود، بر زندگی همنوعان خود نیز پرتوی بیفکنیم. پژوهشگران و اندیشهورزان از رهگذر این پژوهیدنها و تفحص کردنها علاوه بر کسب لذت و معرفت، فضای زندگی بهتری را برای خود و همنوعان خود میسازند و چه خدمتی بالاتر از این.
اینجانب نیز به نوبه خود هفته پژوهش را به همه اندیشمندان حقیقتجو که با چراغ عقل و انصاف پای در میدان شناخت هستی نهادهاند تا از طریق پژوهش و جستجو، محیط زندگی را بهبود دهند، تبریک عرض میکنم. ما در مجموعه پارک علم و فناوری خلیج فارس (بوشهر) میکوشیم بستری فراهم نماییم که رهروان جاده پژوهش را به ایستگاه فناوری نزدیک کنیم و برای تحقق ایدهها و اندیشههایشان، تسهیلاتی تدارک کنیم که ورود آنها به صحنه تجارت هموارتر گردد و بدینطریق ثروتی حاصل شود که مایه قوام، استقلال و عزت خود و سرزمین عزیزمان ایران گردد.
ابوالحسن رزمینیا
۲۲ أذر ۱۴۰۱
بندر بوشهر
بدون دیدگاه